Waar de meeste instrumenten die de kwetsbaarheid van ouderen in beeld brengen zich beperken tot de medische kant, kijkt Easycare breed naar alle terreinen: gezondheid, welzijn en wonen. Het is een patiëntgerichte, integrale benadering, waarbij de oudere zelf zoveel mogelijk wordt gehoord en gezien als actieve partner. Na afname van het Easycare-instrument is duidelijk op welke gebieden de oudere problemen ervaart en wat de onderliggende oorzaken zijn. Op basis van deze gegevens kan een zorg-, welzijns- of behandelplan worden opgesteld.
Toenemende groep ouderen
Gerda Brummel, praktijkverpleegkundige in de Geert Groote huisartsenpraktijk en docente aan de Hbo-v en opleiding tot praktijkondersteuner aan de hogeschool Viaa in Zwolle, zet precies om bovenstaande redenen al jarenlang met veel enthousiasme en overtuiging Easycare in. ‘Ik ben destijds zelf op zoek gegaan naar een werkwijze om kwetsbare thuiswonende ouderen op te sporen om ze vervolgens te kunnen ondersteunen. Ik had daar behoefte aan, zeker omdat ouderen steeds langer zelfstandig thuis blijven wonen, waardoor de groep kwetsbare ouderen groeit’, vertelt Gerda. ‘Ik klopte onder andere bij het Radboudumc aan. Het bevlogen verhaal van Marcel Olde Rikkert, Hoogleraar geriatrie, liet me niet meer los. Vanaf dat moment ben ik Easycare kan toepassen, het is mijn startpunt als ik met een oudere in contact kom die ik nog niet ken of waar wij een niet-pluis-gevoel bij hebben.’
Businessplan samen met Achmea
Niet alleen het appel dat op de eerste lijn wordt gedaan groeit in omvang. Ook de complexiteit van de zorgvraag neemt toe. In de praktijk waar Gerda aan verbonden is, zijn er daarom twee kaderhuisartsen die gespecialiseerd zijn in de ouderenzorg. ‘De huisartsen in de praktijk waar ik werk zijn er van doordrongen dat de groep ouderen extra aandacht verdient. En men deelt de mening dat de tijd en aandacht die we er aan de voorkant instoppen zich later uitkeert. We proberen die boodschap door te geven aan collega-huisartsenpraktijken. Op korte termijn kunnen we dat hopelijk ook door onderzoek beter onderbouwen. In contact met zorgverzekeraar Achmea werken we aan het opstellen van een businessplan. Daaruit zal blijken, is mijn overtuiging, dat proactief naar kwetsbare ouderen kijken, bijvoorbeeld met behulp van Easycare, tot efficiëntere zorg leidt.’
Kennis overdragen
Mensen leven langer, er zijn meer ouderen en het aantal chronisch zieken stijgt. Dit vraagt om integrale zorg en goede samenwerking tussen huisartsen en andere zorgverleners in de eerste en tweede lijn. Het bevorderen van de deskundigheid is heel belangrijk, sterker nog een randvoorwaarde voor toekomstbestendige eerstelijnszorg. Het is niet voor niets dat Gerda haar werk als praktijkverpleegkundige combineert met die van docente en zo studenten voorbereidt om onder andere met Easycare aan de slag te gaan. ‘Ook in mijn lessen ga ik uit van de combinatie tussen theorie en praktijk, leren en doen. Ik doceer en ik coach studenten middels intervisie en casuïstiekbespreking.’ Er is overigens ook voor professionals die met Easycare willen gaan werken een speciale scholingsmodule ontwikkeld.
Mensgerichte en zinnige zorg
De kritiek dat het toepassen van Easycare veel tijd kost wuift Gerda direct weg ‘Je kunt beter een keer grondig met een oudere het gesprek voeren dan op verschillende momenten, door verschillende personen zonder dat iemand daar de samenhang van ziet. Dat kost uiteindelijk meer tijd en geld maar is wellicht minder zichtbaar omdat het versnipperd wordt bekostigd. En dan hebben we het nog niet gehad over de meerwaarde van mensgerichte en zinnige zorg.’ De hulpvragen die Gerda met behulp van Easycare boven water heeft weten te halen zijn legio, van ondervoeding, verkeerde of teveel medicijnen, valgevaar tot ouderenmishandeling en financiële uitbuiting.
Oudere in de schijnwerper
‘Wat Easycare ook echt onderscheidt van andere instrumenten is het centraal stellen van de oudere. Er is zelfs een Easycare zelfassessment die ouderen zelf kunnen maken’, gaat Gerda verder. ‘Je moet kunnen doorvragen, klinisch kunnen redeneren en daar vervolgens een sluitende puzzel van kunnen maken. Het doorvragen is essentieel. De meeste ouderen zijn vaak bescheiden als het over hunzelf gaat, ook nemen ze aan dat gezondheidsproblemen nu eenmaal bij het ouder worden horen, terwijl het vaak mogelijk is om de gezondheidsproblemen op te lossen, of beter in het leven in te passen.’
Hoe wilt u oud worden?
Gerda, haar collega praktijkverpleegkundige Marieke en de (kader)huisartsen vinden de vraag ‘Hoe wilt u oud worden?’ cruciaal. ‘Te vaak wordt er voorbij gegaan aan die vraag en wordt er uitsluitend naar de medische kant gekeken’, aldus Gerda. ‘Regelmatig melden patiënten zich bij onze praktijk met onduidelijke klachten. Vaak is de oorzaak psychosociaal, zo blijkt bij het doorvragen. Mensen voelen zich ongelukkig. Inmiddels schrijven we dan ‘Welzijn op recept’ voor, met een verwijzing naar welzijnsorganisatie Wijz. Daar wordt gekeken welk welzijn goed past. Van wandelen met een maatje en zingen bij een club tot het geven van computerlessen. Prachtig vind ik dat, dit gaat in mijn ogen over zinnige én betaalbare zorg.’
Meer informatie:
- Kijk naar het filmpje waarin meer informatie wordt gedeeld over de cursus ouderenzorg.
- Zie voorbeeld ‘Welzijn op recept’.
- Naar de website van Hogeschool VIAA.
Wij horen graag uw mening!