In Netwerk 100 is een Easycare aanjaaggroep van ouderen actief. Zij maken zich hard voor het onder de aandacht brengen van deze methode en attitude, zowel bij de doelgroep als bij professionals. Met Easycare sluit men aan op ouderen: via screening, gesprek, vraagverheldering, samen beslissen en het maken van een plan. Maar waarom kiest de aanjaaggroep voor Easycare? Wij spraken met Lout Bots, Jan Festen en Liesbeth Somsen over de aanleiding, de attitude en hun beeld van ouder worden.
Welbevinden is leidend
“Met het Nationaal Programma Ouderenzorg (NPO) is in Nederland gestart met het verbeteren van de kwaliteit van zorg voor kwetsbare ouderen. Met de komst van onder andere Easycare kwam de focus vooral te liggen op welbevinden”, vertelt Jan Festen. “Easycare is een tool om de professional te leren te luisteren en de vraag achter de vraag te ontdekken. Het heeft betrekking op het gehele levensdomein van ouderen, dus niet alleen op zorg. Vanaf het begin van Netwerk 100 heeft het Doelgroeppanel aangegeven dat welbevinden leidend is. Later richtten wij ons ook op wonen en financiële positie van ouderen“, aldus Festen. In een latere levensfase kunnen dit belangrijke thema’s zijn, waarbij eigen regie voorop zou moeten staan.
Cultuurverandering
Er is de afgelopen jaren een gevoeligheid ontstaan voor de stem van ouderen. Dit zie je ook terug in het onderwijs aan de Hogeschool van Arnhem en Nijmegen en ROC Nijmegen. Stagebegeleiders en docenten worden meegenomen in het gedachtegoed van Easycare. Ook een aantal huisartsenpraktijken maakt zich de attitude meer en meer eigen. Er vindt langzaamaan een cultuurverandering plaats. Dit is een geleidelijk proces en niet van de een op andere dag gerealiseerd. Jan Festen: “Probeer als professional echt te luisteren. Ouderen tellen nog steeds mee in de maatschappij.”
Maar hoe zit het dan met de oudere zelf? Ook voor hen is het belangrijk vertrouwd te raken met een bepaalde attitude tegenover het ouder worden. Welke vragen stel je bijvoorbeeld aan professionals? Hoe word je als oudere een goede gesprekspartner? En hoe bereid je je voor op de toekomst? Jan Festen en Lout Bots: “Schat voor jezelf in wat je belangrijk vindt en anticipeer daarop. Ben je bewust van wat je doet, bijvoorbeeld wanneer je stopt met werken. Een groot deel van je netwerk valt dan weg, wees daarop voorbereid.” Voor Festen verliep deze persoonlijke bewustwording gelijktijdig met de start van het Easycare programma: “Ik vond het direct een interessant onderwerp en ik wilde graag aan de slag om de methode en attitude breed te verspreiden. “
Niet elke fase in het oudere leven is hetzelfde
Voor Liesbeth Somsen is toegankelijkheid en openheid van de zorg een belangrijk gegeven: “Vooral voor mensen die kwetsbaar zijn. Juist zij vinden het lastig aan te geven wat ze precies willen en nodig hebben. Met Easycare wordt de zorg voor de patiënt optimaal gecoördineerd. Kwaliteit van leven neemt mijn inziens toe als mensen een steuntje in de rug krijgen.” Ze blijft uiteraard wel kritisch en is van mening dat we voor het Easycare programma aandachtig moeten blijven volgen wat er speelt in de maatschappij: “Pik nieuwe ontwikkelingen op en spring daarop in. Easycare zou bijvoorbeeld wat specifieker op de persoonlijke situatie ingericht kunnen worden. Niet elke fase in het oudere leven is hetzelfde. Dit is een aandachtspunt voor onszelf en voor het gehele programma. Als je het hebt over maatwerk, dan is leeftijd een belangrijk element.”
Wat betekent ouder worden voor jou?
Lout Bots is bewust twee jaar eerder met pensioen gegaan, juist om zich als vrijwilliger op een ander maatschappelijk terrein te richten. En dat is wonen, welzijn en zorg voor ouderen geworden. Zo komt hij zelf ook de deur uit en blijft hij sociaal, scherp en fit. Jan Festen vindt het prettig dat zijn beeld van de wereld verandert naarmate hij ouder wordt: “Je zit niet meer in de race om te moeten presteren. Dit geeft meer vrijheid. Je kijkt op gepaste afstand en neemt beschouwend waar. Die wijsheid komt met de jaren.” Voor Liesbeth Somsen zijn goede buren belangrijk als je ouder wordt. Er kan zomaar iets gebeuren en dan is het fijn dat iemand in de buurt kan ondersteunen. Zij vergelijkt het ouder worden met Schiermonnikoog: “Aan de ene kant breekt het af en aan de andere kant groeit het aan. Door de gesprekken die je voert en de ervaringen die je opdoet, blijf je groeien als mens. Hoe oud je ook bent. Deze persoonlijke ontwikkeling stopt niet als je actief bent en onder de mensen blijft.”
Waarom Easycare?
Voor de initiatiefgroep is het duidelijk: Easycare is een adequaat hulpmiddel om bewustwording en het aannemen van een open houding te stimuleren. Zowel voor professionals, als voor ouderen. Beiden moeten weten waar ze over praten, daar heeft ieder een eigen verantwoordelijkheid in. Hierdoor ontstaat een echte dialoog.
Wij horen graag uw mening!