Huub Schuwer, casemanager kwetsbare ouderen en dementie
Proactieve ouderenzorg
Ik werk actief samen met mijn collega’s van de twee wijkverpleegkundige teams en de huisartsen, in het dorp Berg en Dal. Sinds enige jaren loopt hier een gezamenlijk project: Proactieve Ouderenzorg. Doel van het project is juist die ondersteuning te bieden die bij de kwetsbare oudere past en die hem zo lang mogelijk veilig thuis kan laten wonen.
Wij brengen alle kwetsbare ouderen middels Easycare in kaart en wij maken samen met de cliënt een multidisciplinair zorgplan. We formuleren dit zorgplan in het digitale Zorg- en WelzijnsInfoPortaal (ZWIP). Minimaal eenmaal per jaar bespreken we het zorgplan en de betreffende cliënt in een Multidisciplinair Overleg (MDO). Een van de wijkverpleegkundigen of ikzelf nemen de taak van casemanager op ons. Bij het MDO zijn verschillende disciplines aanwezig: een huisarts, casemanager, apotheker, lid Sociaal Team en een Specialist Ouderengeneeskunde. Naar behoefte sluiten de diëtiste, fysiotherapeut en ergotherapeut ook aan. Ik neem gemiddeld 10 keer per jaar Easycare af bij kwetsbare ouderen.
Kwetsbaarheid kan een gevoelig onderwerp zijn
Niet voor iedere cliënt is het vanzelfsprekend deel te nemen aan het project. Meestal zijn twee gesprekken wenselijk. Het eerste gesprek is voornamelijk gericht op kennismaking en het geruststellen van de cliënt. Voor sommige mensen is kwetsbaarheid een gevoelig onderwerp. En niet iedereen wil geconfronteerd worden met belemmerende factoren die kunnen plaatsvinden in een volgende levensfase. Denk aan ziekte of het verlies van een partner.
Ik leg in eenvoudige taal het begrip kwetsbaarheid uit. Daarnaast geef ik het belang aan van het in kaart brengen van het functioneren van de cliënt en het multidisciplinair kunnen anticiperen op veranderingen. Ik laat hen zien dat zijzelf en hun omgeving er baat bij hebben. Niet alleen op dit moment, zeker ook in de toekomst bij verandering van gezondheid, functioneren of welzijn.
Een goed begin, met vertrouwen, een luisterende houding en zonder oordeel naar cliënt en mantelzorger, helpt de cliënt zich open te stellen. Hierdoor durft hij of zij zich uit te spreken.
Het perspectief van de mantelzorger
Mantelzorgers zijn actief betrokken bij het gesprek. Zij zien en beleven de situatie vaak anders. Hun perspectief is voor mij waardevolle informatie, het gaat er namelijk niet om wie gelijk heeft. Mantelzorger en cliënt vullen elkaar aan. Soms is het wenselijk om de mantelzorger apart te spreken, bijvoorbeeld wanneer het ziektebesef ontbreekt bij de cliënt. Of als het voor de cliënt te confronterend is wanneer de mantelzorger open en eerlijk vertelt. Dit één op één gesprek met de mantelzorger, gebeurt normaliter met toestemming van de cliënt.
Daarnaast heb ik aandacht voor de mantelzorger zelf: hoe gaat het met hem/haar, wat zijn haar wensen en doelen met betrekking tot de cliënt? En waar heeft de mantelzorger zelf behoefte aan, speelt er mogelijk (over)belasting?
Volg het verhaal van de cliënt
Easycare is meer dan een vragenlijst, het is een hulpmiddel. Ik loop de vragen niet altijd stap voor stap na. Wat zich aandient, pak ik op. Een tijdje geleden zag ik bijvoorbeeld dat een cliënt niet goed liep. Dit was duidelijk zichtbaar. Ik heb dit direct bespreekbaar gemaakt: hoe komt dat en wat betekent het voor de cliënt? Daarop vraag ik vervolgens door en uiteindelijk zorg ik ervoor dat alle punten besproken worden. Ik volg dus het verhaal van de cliënt, met de vragenlijst als leidraad. Luisteren is hierbij essentieel. Is er een onderliggende boodschap, is er twijfel, antwoordt de cliënt geforceerd of te zelfverzekerd? Dit zijn allemaal signalen.
Door wederzijds vertrouwen is men eerder geneigd advies te vragen
De kunst is te luisteren en door te vragen, te benoemen en te begrijpen. Als de mantelzorger een ander beeld heeft van de situatie, dan maak ik dat bespreekbaar. Op die manier probeer ik te achterhalen wat er speelt. Voor mij is de meest essentiële vraag wat de cliënt zelf belangrijk vindt. Welke doelen streeft hij of zij na en wat zijn de wensen?
Over het algemeen reageren cliënten positief op deze gesprekken. Ze vinden het prettig dat er tijd voor hen is en dat er naar hen wordt geluisterd. Men voelt zich gehoord. Er is wederzijds vertrouwen, waardoor cliënten op een later moment weer bij mij terug komen met vragen. Of zij geven een veranderde situatie aan en vragen hier advies over.
Wat betekent Easycare voor jou?
Easycare is specifiek gericht op kwetsbare ouderen, wat voor mij een meerwaarde is. Een gangbaar verpleegkundig assessment moet deze informatie eigenlijk ook geven. Toch is Easycare in zijn formuleringen specifieker. De methode is een belangrijk onderdeel van mijn werk voor dit project. Het is een hulpmiddel om de behoefte van de cliënt in kaart te brengen en in multidisciplinair verband samen te werken met de cliënt en zijn of haar mantelzorger.
Volgende keer in de rubriek ‘Wat betekent Easycare voor jou?’
Lijkt het u leuk om zelf een keer mee te werken aan deze rubriek? Geef dan via info@easycare.nl uw gegevens door en wij nemen contact met u op voor het interview.
Wij horen graag uw mening!